Menno Balm (1982) studeerde aan de Academie voor Beeldende Vorming in Amsterdam en de Klassieke Academie voor Schilderkunst in Groningen. Daarnaast voltooide hij de master Kunstgeschiedenis aan de Vrije Universiteit. Uit zijn werk spreekt een grote belangstelling voor klassieke onderwerpen.
We zien ruïnes, verlaten pleinen en oude Romeinse wegen. Het werk van Menno Balm is zowel in de gebruikte techniek als de gekozen onderwerpen klassiek te noemen. ‘Het zal ongetwijfeld een fascinatie zijn voor de geschiedenis, de tijd die eroverheen is gegaan. Als diezelfde onderwerpen fonkelnieuw waren, dan hadden ze veel minder mijn belangstelling gehad.’ Het gaat hem er vooral om het licht te vangen, vertelt Balm. ‘En wat is licht? Dat is niets zonder het object waarop het weerkaatst wordt. Op die verweerde oppervlaktes reflecteert het natuurlijk veel spannender.’ De tekeningen werkt hij soms uit in olieverfschilderijen op paneel, waarin hij zich helemaal kan verliezen in het goudgele licht op het warme travertijn en het koele van de blauwe lucht dat in de schaduwen resoneert.
Daarnaast draait alles om de vlakverdeling, hoe de stapelingen van stenen in een bepaalde balans kunnen worden gebracht. Om zich daar goed op te kunnen focussen laat hij mensen meestal weg. Balm kan heel goed het stadsgedruis negeren, zegt hij. ‘Ik heb ook weleens midden in de zomer pal voor het Pantheon gestaan, maar dan kijk ik gewoon langs de meute toeristen. Ik streef naar een soort tijdloosheid en ik vind dat mensen die een beetje verstoren.’ Aan zijn werk is het tijdperk inderdaad niet af te lezen, noch welke plek er wordt afgebeeld. ‘Dat is precies waar ik naar zoek: losgezongen van een bepaalde plaats en moment krijgt het beeld een zelfstandige kracht, kan het op
zichzelf staan.’
De tekeningen komen vaak op locatie tot stand. ‘Waarom ik dat absoluut noodzakelijk vind: dan ben je daar een paar uur – want tekenen kost tijd – en daardoor zie je het licht verschuiven. Dan komen vanzelf momenten of kansen voorbij waarop dat onderwerp het best tot zijn recht komt, en dat is altijd verrassend. Feitelijk, als je drie uur over een tekening doet, maak je een samengebalde perceptie van die periode.’
Hij probeert ver van de platgetreden paden te blijven. ‘Het moeilijke is dat er al zo veel met zo’n stad als Rome is gedaan, je wil niet een al te voor de hand liggend plaatje maken. De tekening van de Boog van Titus is gebaseerd op een schets die ik daar afgelopen oktober maakte. De boog staat op het Forum Romanum, waar ik al duizend keer ben langsgelopen. En opeens, omdat ik er op een bepaald moment van de dag ben en er net een bepaald licht valt, zie ik er een onderwerp in. En op een steenworp afstand: nog zo’n onderwerp. Terwijl het voor mij eigenlijk overbekende hoekjes zijn waar je onder andere omstandigheden makkelijk aan voorbijloopt.’
Balm zou nog veel meer willen reizen om te tekenen. ‘Toen ik eenmaal deze bron had aangeboord, was het hek van de dam. Dan houdt het ook niet meer op.’
Museum Valkenburg
Grotestraat Centrum 31
6301 CW Valkenburg aan de Geul
+31 (0)43 601 63 94
www.museumvalkenburg.nl
Geopend van woensdag t/m zondag van 13.00-16.30 uur. De tentoonstelling Een reis door de tijd met het werk van Menno Balm is te zien t/m 14 mei. Een aantal werken reist door naar het Nederlands Interuniversitair Kunsthistorisch Instituut (NIKI) in Florence (28 april t/m 10 juni). Neem voor een atelierbezoek contact op via: mennobalm@gmail.com, +31 (0)6 12 38 58 91,
www.mennobalm.nl.